
Inleiding
In deze paragraaf leggen we uit hoe we in 2024 onze geldzaken hebben geregeld. Met financiering bedoelen we het omgaan met geld, leningen en beleggingen.
We volgen hiervoor de regels uit de wet Fido. Daarnaast houden we ons aan onze eigen afspraken, die staan in het Financieringsstatuut 2016.
We beginnen met de landelijke ontwikkelingen in 2024, waar we als gemeente geen invloed op hebben. Daarna vertellen we hoe onze financiële positie zich in dat jaar heeft ontwikkeld.
Ontwikkelingen financiering
De belangrijkste externe ontwikkelingen waarmee we als decentrale overheid te maken hadden, waren de landelijke wetgeving en de ontwikkeling van de rente. Wat betreft wetgeving waren er in 2024 geen noemenswaardige wijzigingen.
In Europa, en dus ook in Nederland, zijn zowel de lange als korte rente in 2024 gedaald ten opzichte van de renteniveaus eind 2023 en begin 2024. In het onderdeel renteontwikkeling tot en met 2024 wordt verder ingegaan op de renteontwikkelingen in 2024.
Werkelijke ontwikkeling rente
In de financieringsparagraaf van de begroting 2024, is een rentevisie opgenomen. Per ultimo 2024 werd een renteniveau verwacht van ongeveer 3,5% voor de 10 jaars rente (=referentie voor de lange rente) en ongeveer 3% voor de 3-maands Euribor (is referentie voor de korte rente).
Per 31 december 2024 was de 10-jaarsrente gedaald naar 2,5% en de 3 maands Euribor was 2,6%.
Hieronder zijn de renteontwikkelingen tot en met 2024 grafisch weergegeven (Bron: Thesor marktperspectief).

Ontwikkeling lange rente in 2024 (rentevastperiode ≥ 1 jaar)
Zoals eerder aangegeven, werd verwacht dat de rente voor een periode van 10 jaar eind 2024 3% zou zijn. Uiteindelijk was deze rente 2,5% per eind 2024. Omdat er in 2024 geen leningen zijn afgesloten met een lange rentevastperiode, heeft de daling van de lange rente geen invloed gehad op onze financiële positie.
Ontwikkeling korte rente (rentevastperiode < 1 jaar)
Aan het einde van 2024 werd verwacht dat de rente voor een periode van 3 maanden (Euribor) 3% zou zijn. De werkelijke korte rente was echter 2,6% per eind 2024. Een lagere korte rente betekent dat we bij tijdelijke financieringsoverschotten minder rente ontvangen over het werkelijke financieringsoverschot dan geraamd.
Conclusie rentevisie en renteontwikkeling
In 2024 hadden we een flink hoger positief saldo in de schatkist dan geraamd. Ondanks de gedaalde rente ten opzichte van de raming, was de renteopbrengst toch hoger dan geraamd.
Renteresultaat
Onderstaande tabel geeft inzicht in het renteresultaat:
Bedragen x € 1.000 (-/- = nadelig)
Omschrijving: |
2024 |
a. Rente aangetrokken financieringen |
-186 |
|
|
b. Rente verstrekte financieringen |
1.253 |
Rentesaldo financieringen (-/- = nadelig) |
1.067 |
d: Rentebaten vanuit grondexploitaties (obv omslagrente = 0%) |
0 |
Rentesaldo na directe toerekeningen (-/- = nadelig) |
|
e1: -/- rente over eigen vermogen |
0 |
e2: -/- rente over voorzieningen |
0 |
Rentesaldo (-/- =nadelig) |
0 |
f. toegerekende rente aan taakvelden (via renteomslag)* |
0 |
Renteresultaat (-/- = nadelig) |
1.067 |
* In 2024 is sprake van een voordelig renteresultaat, waardoor het niet nodig is om rente toe te rekenen aan de taakvelden. Cf de notitie ' grondbeleid in jaarstukken en begroting 2023 is de rentetoerekening vanuit de Grex-en gelijk aan de omslagrente die wordt toegepast. Die is 0%.
Overzicht verstrekte en opgenomen leningen
Het overzicht verstrekte en opgenomen leningen kan worden onderverdeeld in 3 hoofdrubrieken:
Verstrekte leningen
Het gaat om:
- leningen in het kader van de publieke taak, boekwaarde per 31 december 2024 € 0,495 miljoen, gemiddeld rendement 4,3 % per jaar;
- startersleningen, boekwaarde per 31-12-2024 € 3,1 miljoen, rendement in 2024 2,69%;
- Zonnepanelen "De Groene Zone tranche 1", boekwaarde per 31-12-2024 € 1.417 miljoen, rendement 1,35% per jaar over de boekwaarde;
Financiële middelen met een korte rentevastperiode: ≤ 1 jaar:
- Per 31-12-2024 was het rekening courant financieringsoverschot in de schatkist van het Rijk € 30.3 miljoen. De totale renteopbrengst was in 2024 € 849.000.
- Per 31-12-2024 was er nog een deposito van € 5 miljoen aanwezig in de schatkist. De renteopbrengst over alle deposito's in 2024 was € 197.000
Opgenomen leningen
- Per 8 maart 2022 zijn 2 langlopende geldleningen aangetrokken van elk € 10 miljoen, één met een looptijd van 30 jaar en één met een looptijd van 40 jaar. De rentelast was afgerond 1% per jaar.
Risicobeheersing financieringen
Risico’s worden beheerst door:
- te beslissen op basis van een actuele liquiditeitsprognose;
- het hanteren van een actuele rentevisie;
- te toetsen aan de kasgeldlimiet, ter beheersing van renterisico's op korte schulden;
- te toetsen aan de renterisiconorm, ter beheersing van renterisico's op lange schulden;
- het opvragen van meerdere offertes.
Liquiditeitsverantwoording
Ontwikkeling financieringssaldo 2024
Aan het begin van 2024 was het saldo vrij besteedbare middelen in de schatkist van het Rijk € 21,1 miljoen. Aan het einde van 2024 bedroeg het saldo € 30,3 miljoen. Er werd per ultimo 2024 een vrij besteedbaar saldo van € 6 miljoen verwacht. De voordelige afwijking ten opzichte van de raming, kan worden verklaard doordat investeringen en grondexploitaties een langere doorlooptijd kennen of later worden uitgevoerd dan geraamd. Verder zijn diverse exploitatie uitgaven niet gedaan in 2024. Verwezen wordt naar het jaarresultaat 2024.
Renterisicobeheersing voor de korte termijn: de kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet stelt een wettelijke limiet aan het bedrag dat een gemeente aan leningen met een kortlopende rente (< 1 jaar) mag hebben.
In 2024 is binnen de kasgeldlimiet gebleven.
Renterisicobeheersing voor de lange termijn: de renterisiconorm
De renterisiconorm is een wettelijke limiet ter beheersing van de risico's op leningen met een rentevastperiode van langer dan 1 jaar. In 2024 is binnen de renterisiconorm gebleven.
Koersrisicobeheersing
Koersrisico’s zijn uitgesloten doordat er in 2024 alleen transacties verricht zijn, waarbij de oorspronkelijke inleg gegarandeerd was en uitsluitend transacties verricht zijn in de valuta Euro (€).
Kredietrisicobeheersing
Tijdelijk overtollige geldmiddelen zijn in 2024 overeenkomstig wet- en regelgeving uitgezet in de schatkist van het Rijk. Hierdoor was het risico op het verlies van geldmiddelen nihil.